Tüp Bebek Tedavisi
Tüp bebek (IVF) bir tür yardımcı üreme teknolojisidir. Yumurtalıklardan yumurta almayı ve onları spermle döllemeyi içerir. Bu döllenmiş yumurtaya embriyo denir. Embriyo daha sonra saklanmak üzere dondurulabilir veya bir kadının rahmine transfer edilebilir.
Durumunuza bağlı olarak IVF şunları kullanabilir:
- yumurtalarınız ve eşinizin spermi
- yumurtalarınız ve donör sperminiz
- donör yumurtaları ve eşinizin spermi
- donör yumurtaları ve donör spermleri
- bağışlanan embriyolar
Doktorunuz embriyoları bir taşıyıcı anneye de yerleştirebilir.
IVF'nin başarı oranı değişir. Araştırmalara göre tüp bebek tedavisi gören 35 yaş altı kadınların canlı doğum oranı yüzde 41 ila 43'tür. Bu oran 40 yaş üstü kadınlarda yüzde 13-18'e düşebilmektedir.
Hangi durumlarda tüp bebek tedavisine başvurulur?
Tüp bebek, bebek sahibi olmak isteyen infertilite hastalarına, yani kısırlık sorunu yaşayan kişilere yardımcı olur. Tüp bebek pahalı ve invazivdir, bu nedenle çiftler genellikle önce diğer doğurganlık tedavilerini dener. Bunlar, doğurganlık ilaçları almayı veya intrauterin tohumlamayı içerebilir. Bu prosedürde doktor spermi doğrudan bir kadının rahmine aktarır.
IVF'nin gerekli olabileceği kısırlık sorunları şunları içerir:
- 40 yaş üstü kadınlarda doğurganlığın azalması
- tıkalı veya hasarlı fallop tüpleri
- yumurtalık fonksiyonunda azalma
- endometriozis
- rahim fibroidleri
- düşük sperm sayısı veya sperm şeklindeki anormallikler gibi erkek kısırlığı
- sebebi açıklanamayan kısırlık
Ebeveynler genetik bir bozukluğu çocuklarına geçirme riski taşıyorlarsa da IVF'yi seçebilirler. Embriyolar genetik anormallikler için bir tıbbi labavatuarda test edilebilir. Daha sonra bir doktor sadece genetik kusurları olmayan embriyoları implante eder.
Tüp Bebek İçin Nasıl Hazırlanırım?
IVF'ye başlamadan önce, kadınlar ilk önce yumurtalık rezerv testine tabi tutulur. Bu test bir kan örneği alınmasını ve bunu folikül uyarıcı hormon (FSH) seviyesi için test edilmesini içerir. Testin sonuçları doktorunuza yumurtalarınızın boyutu ve kalitesi hakkında bilgi verecektir.
Doktorunuz ayrıca rahminizi de muayene edecektir. Bu DA rahminizin bir görüntüsünü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanan bir ultrason görüntüleme ile yapılır. Doktorunuz ayrıca vajinanızdan rahminize bir dürbün de yerleştirebilir. Bu testler rahim sağlığınız hakkında bilgi almayı ve doktorun embriyoları implante etmek için en iyi yolu belirlemesine yardımcı olabilir.
Erkeklerin sperm testi yaptırması gerekir. Bu test bir laboratuvarın spermin sayısı, boyutu ve şekli için analiz edeceği bir meni örneğinin verilmesinden oluşur. Sperm zayıf veya hasarlı ise intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) adı verilen bir prosedür gerekli olabilir. ICSI sırasında bir teknisyen spermi doğrudan yumurtaya enjekte eder. ICSI, IVF sürecinin bir parçası olabilir.
Tüp bebek yaptırmayı seçmek tamamen kişisel bir karardır. Dikkate alınması gereken birçok faktör vardır.
Kullanılmayan embriyolar ile ne yapılır?
Ne kadar çok embriyo transfer edilirse çoklu gebelik (ikiz, üçüz vb) riski o kadar yüksek olur. Çoğu doktor ikiden fazla embriyo transfer etmez.
Tüp Bebek Nasıl Yapılır?
Tüp Bebek işlemi dört adımdan oluşur:
- uyarım
- yumurta toplama
- tohumlama
- embriyo kültürü
- aktarım
- uyarım
Normalde her adet döngüsü sırasında bir yumurta üretilir. Bununla birlikte, IVF birden fazla yumurta gerektirir çünkü birden fazla yumurta kullanmak canlı bir embriyo geliştirme şansını artıracaktır. Vücudunuzun ürettiği yumurta sayısını artırmak için doğurganlık ilaçları alırsınız. Bu süre zarfında doktorunuz yumurta üretimini izlemek ve onları ne zaman alacağını doktorunuza bildirmek için düzenli kan testleri ve ultrasonlar yapacaktır.
Yumurta Toplama
Yumurta toplama süreci foliküler aspirasyon olarak bilinir. Anestezi ile yapılan cerrahi bir işlemdir. Doktorunuz bir iğneyi vajinanızdan, yumurtalığınıza ve yumurta içeren bir folikül içine yönlendirmek için bir ultrason çubuğu kullanacaktır. İğne, her bir folikülden yumurtaları ve sıvıyı emecektir.
Tohumlama
Erkek partnerin bir meni örneği vermesi gerekecektir. Bir teknisyen, petri kabında spermi yumurtalarla karıştırır. Bu embriyo üretmezse doktorunuz ICSI kullanmaya karar verebilir.
Embriyo kültürü
Doktorunuz, bölündüklerinden ve geliştiklerinden emin olmak için döllenmiş yumurtaları izleyecektir. Embriyolar genetik koşullar için teste tabi tutulabilir.
Aktarım
Embriyolar yeterince büyük olduğunda implante edilebilirler. Bu normalde döllenmeden üç ila beş gün sonra gerçekleşir. İmplantasyon vajinanıza, serviksinizi geçerek ve rahminize yerleştirilen bir kateter adı verilen ince bir tüpün yerleştirilmesini içerir. Doktorunuz daha sonra embriyoyu rahminize bırakır.
Hamilelik, embriyonun kendisini rahim duvarına implante etmesiyle oluşur. Bu 6 ila 10 gün sürebilir. Bir kan testi hamile olup olmadığınızı belirleyecektir.
Tüp Bebekle İlişkili Komplikasyonlar Nelerdir?
Herhangi bir tıbbi prosedürde olduğu gibi, IVF ile ilişkili riskler vardır. Komplikasyonlar şunları içerir:
- düşağırlığın artması ile düşük riski yaratan ve erken doğum riskini artıran çoklu gebelikler
- düşük (gebelik kaybı)
- ektopik gebelik (yumurtalar rahim dışına implante edildiğinde)
- yumurtalık hiperstimülasyon sendromu (OHSS), karın ve göğüste aşırı sıvı içeren nadir bir durum
- bağırsaklarda veya mesanede kanama, enfeksiyon veya hasar (nadir)
Tüp bebek uygulaması yapılıp yapılmayacağına ve ilk deneme başarısız olursa nasıl deneneceğine karar vermek son derecede karmaşık bir karardır. Bu süreç finansal, fiziksel ve duygusal açıdan zorlayıcı olabilir. En iyi seçeneklerinizin neler olduğunu ve tüp bebek tedavisinin sizin ve aileniz için doğru yol olup olmadığını belirlemek için doktorunuzla kapsamlı bir şekilde konuşun. Bu süreçte size ve eşinize yardımcı olması için bir psikolojik desteğe başvurabilirsiniz.